https://theflowersoforthodoxy.blogspot.com
The Flowers of Orthodoxy
Ορθοδοξία
Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς Επίσκοπος Σαγγάης, Βρυξελλών & San Francisco (+1966)
Greek Flowers of Orthodoxy 19
ORTHODOX CHRISTIANITY – MULTILINGUAL ORTHODOXY – EASTERN ORTHODOX CHURCH – ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ – SIMBAHANG ORTODOKSO NG SILANGAN – 东正教在中国 – ORTODOXIA – 日本正教会 – ORTODOSSIA – อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์ – ORTHODOXIE – 동방 정교회 – PRAWOSŁAWIE – ORTHODOXE KERK - නැගෙනහිර ඕර්තඩොක්ස් සභාව – СРЦЕ ПРАВОСЛАВНО – BISERICA ORTODOXĂ – GEREJA ORTODOKS – ORTODOKSI – ПРАВОСЛАВИЕ – ORTODOKSE KIRKE – CHÍNH THỐNG GIÁO ĐÔNG PHƯƠNG – EAGLAIS CHEARTCHREIDMHEACH – ՈՒՂՂԱՓԱՌ ԵԿԵՂԵՑԻՆ / Abel-Tasos Gkiouzelis - https://theflowersoforthodoxy.blogspot.com - Email: gkiouz.abel@gmail.com - Feel free to email me...!
♫•(¯`v´¯) ¸.•*¨*
◦.(¯`:☼:´¯)
..✿.(.^.)•.¸¸.•`•.¸¸✿
✩¸ ¸.•¨
https://greekflowersoforthodoxy1.blogspot.com - Ορθόδοξες ανθοδέσμες
https://greekflowersoforthodoxy2.blogspot.com - Θεία Εξομολόγηση
https://greekflowersoforthodoxy3.blogspot.com - Μεταστροφές στην Ορθόδοξη Πίστη και ζωή
https://greekflowersoforthodoxy4.blogspot.com - Μεταστροφές στην Ορθόδοξη Πίστη και ζωή
https://greekflowersoforthodoxy5.blogspot.com - Μεταστροφές από τον Ρωμαιοκαθολικισμό στην Ορθοδοξία
https://greekflowersoforthodoxy7.blogspot.com - Ιρλανδικές & Βρεταννικές Κελτικές Προσευχές
https://greekflowersoforthodoxy8.blogspot.com - Ποιήματα haiku & άλλα...
https://greekflowersoforthodoxy9.blogspot.com - Η Ορθοδοξία μέσα από την Αγία Γραφή
https://greekflowersoforthodoxy11.blogspot.com - Μεταστροφές από τον Ιουδαϊσμό στην Ορθοδοξία
https://greekflowersoforthodoxy12.blogspot.com - Η σκοτεινή πλευρά της Νέας Εποχής (Yoga κλπ.)
https://greekflowersoforthodoxy13.blogspot.com - Η σκοτεινή πλευρά της Νέας Εποχής (Yoga κλπ.)
https://greekflowersoforthodoxy14.blogspot.com - Ποιήματα haiku & άλλα...
https://greekflowersoforthodoxy15.blogspot.com - Ποιήματα haiku & άλλα...
https://greekflowersoforthodoxy16.blogspot.com - Ορθόδοξη Ιρλανδία
https://greekflowersoforthodoxy17.blogspot.com - Ορθόδοξες ανθοδέσμες
https://greekflowersoforthodoxy18.blogspot.com - Ορθόδοξες ανθοδέσμες
https://greekflowersoforthodoxy19.blogspot.com - Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς
https://greekflowersoforthodoxy20.blogspot.com - Μεταστροφές από τον αθεϊσμό στην Ορθοδοξία
https://greekflowersoforthodoxy21.blogspot.com - Μεταστροφές από τον Προτεσταντισμό στην Ορθοδοξία
https://greekflowersoforthodoxy22.blogspot.com - Μεταστροφές από τον Βουδισμό & τον Ινδουϊσμό στην Ορθοδοξία
https://greekflowersoforthodoxy23.blogspot.com - Ποιήματα haiku & άλλα...
https://greekflowersoforthodoxy24.blogspot.com - Συναξαριστής Κελτών Αγίων και Πάντων των Αγίων
<>
Είναι δύσκολο να προσεύχεσαι τη νύχτα. Αλλά, προσπαθήστε να το κάνετε το πρωί. Εάν δεν μπορείτε να προσευχηθείτε στο σπίτι, τουλάχιστον πείτε στο δρόμο προς τη δουλειά τουλάχιστον το «Πάτερ ημών», με καθαρό κεφάλι και αφήστε τα λόγια αυτής της σύντομης προσευχής να ηχήσουν στην καρδιά σας. Και το βράδυ, σφίγγοντας τα χέρια με πλήρη ειλικρίνεια, απευθυνθείτε ξανά στον Επουράνιο Πατέρα. Αυτό είναι αναμφίβολα πολύ εύκολο.
Και ναι, δώστε ένα ποτήρι κρύο νερό σε όλο τον κόσμο που το χρειάζεται. δώστε ένα ποτήρι γεμάτο μέχρι το χείλος με τη συντροφιά του απλού ανθρώπου, όλο τον κόσμο που του λείπει, αυτή την απλή συντροφιά.
Περικυκλώστε τον εαυτό σας, άνθρωποι, ζεσταθείτε με τα μικρά έργα του καλού με τη μικρή, απλή, ελαφριά αλυσίδα από καλά συναισθήματα, που δεν κοστίζουν τίποτα, μια αλυσίδα από σκέψεις, λόγια και φωτεινές πράξεις.
Ας αφήσουμε τα δύσκολα. Αυτό είναι για εκείνους που αγαπούν τις κακουχίες και όχι για εμάς, για τους οποίους ο Κύριος, στο έλεός Του προς εμάς, που δεν έχουμε μάθει ακόμη να αγαπάμε τις κακουχίες, έχει ξεχυθεί παντού αγάπη, ελεύθερη σαν νερό και αέρα.
Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς
<>
<<<
Το ηλιοτρόπιο µπορεί να αποτελέση ένα υπόδειγµα για τον άνθρωπο. Όπως το χαριτωµένο αυτό φυτό ακολουθεί πιστά την τροχιά του ήλιου, έτσι και ο άνθρωπος πρέπει να ακολουθή το θέληµα του Θεού, σε όλη την διάρκεια της ζωής του, χωρίς παρέκκλιση. Χριστιανέ πρόσεξέ το αυτό το φυτό. Ακόµη και στις συννεφιασµενες ηµέρες παρακολουθεί τον ήλιο.
Έτσι και συ όταν τα σκοτεινά σύννεφα των θλίψεων αποκρύψουν προς στιγµήν το θείο Πρόσωπό Του, να είσαι ταυτισµένος µε το άγιο θέληµά Του. Ο,τι θέλει ο Θεός να το θέλης και συ. Και ό.τι εσύ θέλεις να το θέλη και ο Θεός»!
Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς.
<>
Διάλογος ενός ζητιάνου και ενός διάσημου Θεολόγου
Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς του Σαν Φρανσισκο (+1966)
«Στό βιβλίο τού αγίου Ιωάννου Μαξίμοβιτς υπάρχει ένας διάλογος ενός ζητιάνου μέ ένα διάσημο θεολόγο. Ο θεολόγος επί οκτώ έτη ακατάπαυστα παρακαλούσε τό Θεό νά τού φανερώσει κάποιον άνθρωπο, πού θά μπορούσε νά τού δείξει τόν πιό σίγουρο δρόμο γιά τή Βασιλεία τών Ουρανών. Κάποια μέρα πού έφθασε στό αποκορύφωμα τής προσευχής άκουσε μιά φωνή «Πήγαινε καί στήν έξοδο τής Εκκλησίας θά βρείς τόν άνθρωπο πού ζητάς». Πηγαίνει βιαστικά στήν Εκκλησία, όπου βρίσκει ένα γέρο ζητιάνο μέ κουρελιασμένα ρούχα καί πληγωμένα γόνατα καί τόν χαιρετά
- «Καλό καί ευτυχισμένο πρωινό, γέροντα».
- «Ποτέ δέν είχα κακό καί δυστυχισμένο πρωινό».
(ο άλλος εν αμηχανία διορθώνει)
- «Είθε νά σού στείλει ο Θεός κάθε αγαθό»!
- «Ουδέποτε μού εστάλη κάτι μή αγαθό»!
(ο θεολόγος παραξενεύεται καί τού λέει)
- «Τί συμβαίνει μέ σένα, γέροντα; Εγώ σού εύχομαι κάθε ευτυχία».
- «Μά ποτέ δέν είμαι δυστυχής. Ζώ σύμφωνα μέ τό θέλημα τού Θεού. Γιά τό ζυγό πού μού έδωσε ο Θεός ποτέ δέν δυσανασχέτησα καί είμαι πάντοτε ευχαριστημένος».
- «Από πού ήλθες εσύ, γέροντα, εδώ»;
- «Από τόν Θεό».
- «Καί πού Τόν βρήκες»;
«Εκεί πού Τόν άφησα στήν αγαθή θέληση».
- «Ποιός είσαι, γέροντα, καί σέ ποιά τάξη ανήκεις»;
- «Οποιος κι άν είμαι, είμαι ικανοποιημένος μέ τήν κατάστασή μου, γιατί βασιλεύς είναι αυτός πού κυβερνά καί διευθύνει τόν εαυτό του».
Ο θεολόγος αποδέχθηκε τελικά πώς ο δρόμος τού ζητιάνου ήταν ο μόνος σίγουρος γιά τόν Ουρανό, δηλ. η τελεία παράδοση στό θέλημα τού Θεού»
<>
Ο Κύριος δεν μας υποσχέθηκε θώκους νικητών για την αρετή, αλλά μας είπε: “ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετε· ἀλλά θαρσεῖτε, ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον” (Ἰωάννη 16,33).
Η δύναμη του Θεού ενεργεί όταν ζητάει κανείς την βοήθεια του Θεού, αναγνωρίζοντας την αδυναμία του και την αμαρτωλότητα της φύσεώς του. Αυτός είναι ο λόγος που η ταπείνωση και η καταφυγή στον Θεό αποτελούν θεμελιώδεις αρετές για τον Χριστιανό.
—Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς του Σαν Φρανσίσκο (+1966)
<>
Έχετε ποτέ παρατηρήσει την ζωή της καρδιάς; Δοκιμάστε να το κάνετε, έστω για ένα μικρό διάστημα και παρατηρήστε τί θα ανακαλύψετε:
Προκύπτει κάτι δυσάρεστο, και ταράζεστε! Σας βρίσκει κάποια δυστυχία και νοιώθετε λύπηση για τον εαυτό σας. Βλέπετε κάποιον που δεν συμπαθείτε, και αμέσως αναβλύζει μέσα σας η εχθρότητα! Συναντιέστε με κάποιον ισότιμό σας, ο οποίος εν τω μεταξύ σας έχει προσπεράσει κοινωνικά και αρχίζετε να τον φθονείτε.. Αναπολείτε τα ταλέντα σας και τις ικανότητές σας, και αρχίζετε να νοιώθετε υπερηφάνεια!
Όλη αυτή η σαπίλα: ματαιοδοξία, σαρκική επιθυμία, λαιμαργία, ακηδία, κακία, η μία στοιβαγμένη πάνω στην άλλη, τελικά καταστρέφουν την καρδιά. Και όλα αυτά μπορούν να διαπεράσουν την καρδιά μέσα σε λίγα μόνο λεπτά. Για τον λόγο αυτό, κάποιος Ασκητής που ασκούσε αυστηρό έλεγχο στον εαυτό του, είπε πολύ σωστά ότι: ''η καρδιά του ανθρώπου είναι γεμάτη από δηλητηριώδη φίδια. Μόνο οι καρδιές των Αγίων είναι απαλλαγμένες από αυτά τα φίδια: τα πάθη!''
—Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς του Σαν Φρανσίσκο (+1966)
<>
Η συνάντηση του π. Σεραφείμ Ρόουζ με τον νεοφανή Άγιο Ιωάννη τον Μαξίμοβιτς του Σαν Φρανσίσκο (+1966)
Ό Ευγένιος ένιωσε αμέσως την αλλαγή. Όταν πήγαινε στις Ακολουθίες στον καθεδρικό ναό, έβλεπε το νέο επίσκοπο να συμμετέχει με όλη την καρδιά του- μερικές φορές μάλιστα, αφιέρωνε Λειτουργίες σε σχετικά άγνωστους άγιους, ειδικά δυτικοευρωπαίους. Υπήρχε κάτι απόκοσμο σ’ αυτόν τον μικροσκοπικό σκυφτό άνδρα, ό όποιος σύμφωνα με τα κοσμικά κριτήρια δεν έμοιαζε τόσο «αξιοσέβαστος».
Τα μαλλιά του αρχιεπισκόπου Ιωάννη ήταν ακατάστατα, το κάτω χείλος του προεξείχε και είχε μια αισθητή δυσκολία στην άρθρωση πού καθιστούσε τον λόγο του σχεδόν ακατάληπτο για τούς ακροατές του. Μερικές φορές μάλιστα κυκλοφορούσε ξυπόλητος, γεγονός για το όποιο δεχόταν δριμεία κριτική.
Αντί της λαμπερής και διακοσμημένης με πολύτιμους λίθους μίτρας πού έφεραν άλλοι επίσκοποι, εκείνος φορούσε ένα καπέλο «πτυσσόμενο» και στολισμένο με εικόνες κεντημένες από τα ορφανά του. Το ύφος του ήταν μερικές φορές αυστηρό, αλλά συχνά έβλεπες να λάμπει στα μάτια του ένα παιχνίδισμα χαράς, ιδίως όταν βρισκόταν κοντά σε παιδιά.
Παρά το πρόβλημα ομιλίας του, είχε απίστευτη επικοινωνία με τα παιδιά, τα όποια τού ήταν απολύτως αφοσιωμένα. Υπήρξαν περιστάσεις πού οι κληρικοί ένιωθαν άβολα βλέποντάς τον στην μέση τής ακολουθίας, να σκύβει και να παίζει με κάποιο μικρό παιδί (ποτέ όμως μέσα στον ιερό).
Ό Ευγένιος, σχολιάζοντας μετά από χρόνια τις φαινομενικά παράξενες κινήσεις τού αρχιεπισκόπου, έγραφε: «Αν και δεν τις καταλάβαινα, διέβλεπα σ’ αυτές κάτι βαθύτερο- και μού δίδαξαν να μην είμαι ικανοποιημένος μόνο με την τέλεση τού τυπικού μέρους των ακολουθιών…».’ Τέτοιες κινήσεις είχαν σχέση μ’ αυτό πού είναι γνωστό στην ορθόδοξη Παράδοση ως «διά Χριστού σαλότητα»: ή αποκήρυξη τής «σοφίας τού κόσμου τούτου» προς χάριν τής σοφίας τού Θεού.
Ό αρχιεπίσκοπος Ιωάννης έκρυβε πολλά περισσότερα χαρίσματα από όσα φανέρωνε το παράξενο παρουσιαστικό του. Ό Ευγένιος και ό Γκλέμπ άκουσαν από το ποίμνιο του ιστορίες που άφηναν να φανεί καλύτερα ή αφανής εν Θεώ ζωή του.
Οι ιστορίες αυτές έμοιαζαν σαν να έβγαιναν κατευθείαν μέσα από τις Πράξεις των Αποστόλων κι όμως συνέβαιναν τώρα στους εσχάτους καιρούς.
Ό αρχιεπίσκοπος Ιωάννης ήταν ένας αυστηρός ασκητής, πάντα άγρυπνος και γρηγορών ενώπιον του Θεού και αδιάλειπτα προσευχόμενος. Έτρωγε μια φορά το εικοσιτετράωρο – τα μεσάνυχτα – και ποτέ δεν ξάπλωνε σε κρεβάτι.
Τις νύχτες τις περνούσε συνήθως προσευχόμενος και όταν απόκαμε εξουθενωμένος, έκλεβε λίγες ώρες ύπνου πριν το χάραμα καθισμένος στην καρέκλα ή κουλουριασμένος στον πάτωμα στην γωνία του δωματίου, κάτω από το εικονοστάσι. Με το πού ξυπνούσε, έριχνε κρύο νερό στον πρόσωπο του και άρχιζε την Θεία Λειτουργία την όποια τελούσε ανελλιπώς κάθε μέρα χωρίς ποτέ να απουσιάζει.
Το γεγονός ότι ήταν θαυματουργός ήταν ευρύτερα γνωστό.
Οπουδήποτε κι ανελλιπώς είχε πάει – Κίνα, Φιλιππίνες, Ευρώπη, Αφρική και Αμερική – αμέτρητες θεραπείες πραγματοποιήθηκαν μέσα από τις προσευχές του. Έσωσε πολλούς ανθρώπους από επικείμενο κίνδυνο, χάρις στην πληροφορία πού του αποκάλυψε ό Θεός.
Ορισμένες φορές είχε εμφανιστεί σε ανθρώπους πού τον είχαν ανάγκη όταν, σύμφωνα με τούς φυσικούς νόμους, ήταν αδύνατο να βρεθεί κοντά τους εκείνες τις στιγμές. Επίσης τον είχαν δει στο ιερό να αιωρείται πάνω από το έδαφος στην διάρκεια της προσευχής, περιβαλλόμενος από ουράνιο φως.
Όπως σημείωσε αργότερα ό Ευγένιος, τέτοια θαύματα δεν ήταν από μόνα τους άξια προσοχής: «Όλα αυτά μπορούν εύκολα να τα μιμηθούν απατεώνες θαυματοποιοί… Στην περίπτωση του αρχιεπισκόπου Ιωάννη, όσοι πίστεψαν μέσα από εκείνον συγκινήθηκαν όχι κυρίως από τα θαύματά του, όσο από κάτι σ’ αυτόν πού μιλούσε στις καρδιές τους».
Ό Ευγένιος άκουσε ιστορίες για τη βαθύτατη συμπόνια του αρχιεπισκόπου: πώς είχε πάει στις πιο επικίνδυνες περιοχές της Σαγκάης για να σώσει παραμελημένα παιδιά από οίκους ανοχής και άλλα εγκαταλελειμμένα σε κάδους σκουπιδιών- για περιπτώσεις συναισθηματικά τραυματισμένων παιδιών πού κλείστηκαν στον εαυτό τους αφότου έγιναν αυτόπτες μάρτυρες βιαιοπραγιών, πολέμων, επαναστάσεων κι όμως άνθιζαν με μια μόνο λέξη από τα χείλη του- για τις επισκέψεις πού έκανε πάντα σε αρρώστους στα νοσοκομεία μετά από’ τις oποιες, πιστοί και άπιστοι θεραπεύονταν με τη χάρη πού ανέβλυζε από’ αυτόν για περιπτώσεις σκληρόκαρδων εγκληματιών πού ξαφνικά και ανεξήγητα ξεσπούσαν σε λυγμούς, μόλις τον έβλεπαν να τούς επισκέπτεται έναν προς έναν στη φυλακή, και δεν τον είχαν ξαναδεί ποτέ στη ζωή τους. Συνήθιζε πάντα να κάνει βόλτες όλη τη νύχτα, σταματώντας μπροστά στα δωμάτια των ανθρώπων για να τούς ευλογήσει και να προσευχηθεί γι’ αυτούς, ενώ εκείνοι συνέχιζαν τον ύπνο τους δίχως να τον αντιλαμβάνονται.
Όπως στην παραβολή του Χριστού για τον άνθρωπο πού ρίχνει σπόρους στη γη και αργότερα βλέπει να βλασταίνουν φυτά και να μεγαλώνουν με τρόπο πού και ό ίδιος δεν ξέρει («και ό σπόρος βλαστάνη και μηκύνηται ως ουκ οιδεν αυτός» Κατά Μάρκον 4:27), έτσι οι γενναίες πράξεις αγάπης και ελέους τού αρχιεπισκόπου Ιωάννη συνέχισαν να φέρνουν αναπάντεχες ευλογίες του Θεού στις ζωές των ανθρώπων.
Έναν από’ τα παιδιά πού είχε σώσει ό αρχιεπίσκοπος από τις παραδομένες στην εγκληματικότητα τρωγλοσυνοικίες της Σαγκάης, ό Βλαδίμηρος Τένκεβιτς, ήταν τον πρόσωπο πού χρόνια αργότερα έγινε αφορμή να συναντηθούν ό Ευγένιος με τον Γκλέμπ.
<>
Αρχιμανδρίτης Joachim Parr - Έγινε Ορθόδοξος μετά από την γνωριμία του με τον Άγιο Ιωάννη Μαξίμοβιτς του Σαν Φρανσίσκο (+1966)
Ο Αρχιμανδρίτης Ιωακείμ Πάρρ (γέννηση 1936) είναι ο Ηγούμενος του Ορθόδοξου Μοναστηριού της Αγίας Μαρίας της Αιγυπτίας στην Νέα Υόρκη, της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Βιογραφία
Γεννήθηκε το 1936 σε μία Ρωμαιοκαθολική οικογένεια από την Μεγάλη Βρετανία.
Στην ηλικία των 18 έγινε μοναχός στο μοναχικό Τάγμα των Βενεδικτίνων. Το 1950 υπηρέτησε σαν ιεραπόστολος στην Καλκούτα. Έκανε διαλέξεις σε καθολικά σχολεία στην Βραζιλία και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Αφού γνώρισε τον Άγιο Ιωάννη Μαξίμοβιτς, στράφηκε προς την Ορθόδοξη Εκκλησία. Το 1970 έζησε στην σκήτη του Προφήτη Ηλία στο Άγιο Όρος.
Το 1993 ο Ιερομόναχος Ιωακείμ Πάρρ ίδρυσε το μοναστήρι της Αγίας Μαρίας της Αιγυπτίας στο Μανχάταν (Lower Manhattan.) Ο αρχικός στόχος του πατέρα Ιωακείμ ήταν να υπηρετήσει τις ανάγκες των φτωχών της πόλης.
Το 1995 η κοινότητα άνοιξε ένα μικρό παρεκκλήσι όπου γίνονται πολλές Θείες Λειτουργίες.
Ο Ιερομόναχος Ιωακείμ ήταν ένας φλογερός υπερασπιστής της επανένωσης της ROCOR (Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία Έξω από τη Ρωσία) με το Πατριαρχείο της Μόσχας.
Το 2001 το μοναστήρι του συμπεριλήφθηκε στις Πατριαρχικές Ενορίες του Πατριαρχείου της Μόσχας στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το 2008 η κοινότητα ίδρυσε στο Treadwell της Νέας Υόρκης το Μοναστήρι της Ερήμου του Σωτήρος (the Savior’s Desert Monastery).
<>
Βρίσκεσαι ξαφνικά σε έναν άλλο Αγιάννη Ρώσο, Ρώσος καί αυτός, Ιωάννης καί αὐτός, άφθαρτος και αυτός
Εἴχαμε πρόσφατα τήν εὐλογία νά προσκυνήσουμε τό τίμιο λείψανο τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη Μαξίμοβιτς στό Σάν Φρανσίσκο (ΗΠΑ). Ἄφθαρτο, χαριτόβρυτο, «δεσποτικό».
Τά συναισθήματα ἀνάμεικτα, ἀντιδιαμετρικά ἀντίθετα μεταξύ τους. Ἐκεῖ πού περπατᾶς στό πανέμορφο Σάν Φρανσίσκο, ἡ χαρά τῆς φυσικῆς ὀμορφιᾶς του ξεθωριάζει σιγά-σιγά μέ τήν βιωματική μαρτυρία τῆς ἀποστασίας τοῦ ἀνθρώπου πού ἀποτυπώνεται ἔντονα σέ κάθε γωνιά. Ἀπό τήν σεξουαλική ἐπανάσταση τοῦ ’70, μέχρι τήν σημερινή «πολιτισμένη» καί «φυσιολογική» διαστροφή κάθε λογῆς· αἰσθάνεται κανείς μία βαθιά λύπη βλέποντας νά ἀμαυρώνονται τόσες μά τόσες «εἰκόνες» Θεοῦ.
Ἀγαπᾶ ὅμως ὁ Θεός καί περιμένει τήν ἐπιστροφή ὅλων μας. Ἔτσι καί ἡ ἀγκαλιά τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη, ἀνοικτή καί ἄφθαρτη γιά νά μᾶς θυμίζει τήν Μεγάλη ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ Πατέρα νά δεχθεῖ τόν «ἄσωτο Υἱό» ὧν πρῶτος εἰμί ἐγώ.
Ἔτσι λοιπόν περπατώντας στόν φυσικό «παράδεισο» τῆς πόλης, βιώνεις σύντομα τήν κόλαση, καί ὅταν μπαίνεις στόν Καθεδρικό Ναό τῆς Παναγίας «Πάντων θλιβομένων ἡ Χαρά» πού βρίσκεται τό σκήνωμα τοῦ Ἁγίου … μυρωδιά ἐπουρανίου παραδείσου.
Βρίσκεσαι ξαφνικά σέ ἕναν ἄλλο Ἁγιάννη Ρῶσο, Ρῶσος καί αὐτός, Ἰωάννης καί αὐτός, ἄφθαρτος καί αὐτός. Ὁ ἕνας στό Προκόπι τῆς Εὐβοίας καί ὁ ἄλλος στό Σάν Φρανσίσκο τῆς Βόρειας Ἀμερικῆς.
Αὐτός εἶναι ὁ Θεός τῶν Ὀρθοδόξων. Δέν γνωρίζει τόπο καί χρόνο. Ὁ ἴδιος στούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Παντοῦ ἡ Χάρις Του, παντοῦ ἡ ἀγάπη Του. Ὄχι ἡ ψεύτικη ἀγάπη τῆς δῆθεν, καί μάλιστα ἐπιλεκτικῆς ἀνεκτικότητας, ἡ ἀγάπη πού συγχωρεῖ τά πάντα καί ἀναδεικνύει τούς Ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας Του.
<>
Alexis Catel, ΗΠΑ, 1998: Θαύμα του Αγίου Ιωάννη Μαξίμοβιτς στη Χαβάη
Τόν Αύγουστο του 1998 η σύζυγός μου και εγώ πήγαμε για διακοπές στη Χαβάη, στό νησί Καουάι. Είχαμε ξαναπάει εκεί πολλές φορές, καί τό μέρος πού μείναμε ήταν μία όμορφη παραλία για κολύμπι.
Και οι δυό, η σύζυγός μου και εγώ, είμαστε καλοί κολυμβητές και επομένως δεν ανησυχούμε ο ένας για τον άλλο όταν πάμε για κολύμπι στον ωκεανό. Εκείνη τή φορά, τή νύχτα της άφιξής μας, ένας τυφώνας είχε σαρώσει τό νησί. Παρόλα αυτά, πήγαμε για κολύμπι εκείνη τήν ημέρα, όπως συνήθως.
Η σύζυγός μου παρέμεινε κοντά στήν ακτή, ενώ εγώ απλώθηκα σε βαθιά νερά γιά ένα καλό κολύμπι. Ξαφνικά, από τό πουθενά, ένα πελώριο κύμα μέ κτύπησε βίαια καί παρασύρθηκα από τό ρεύμα μακριά από την ακτή. (Αργότερα έμαθα ότι μετά από ένα τυφώνα υπάρχει δυνατό υπόρρευμα.) Γνωρίζοντας ότι είναι μάταιο νά αγωνιστείς ενάντια σ᾽ ένα υπόρρευμα, βαθμηδόν κολύμπησα προς τήν επιφάνεια καί κινήθηκα προς την ακτή.
Κολύμπησα μέχρι πού, όταν στάθηκα στα πόδια μου, το νερό ήταν στό ύψος του ώμου μου, καί άρχισα νά περπατώ προς την ακτή. Ξαφνικά, ένα άλλο πελώριο κύμα με κτύπησε καί ξανά βυθίστηκα. Μολονότι μοῦ είχε απομείνει ελάχιστη δύναμη μετά από το πρώτο κύμα, κατάφερα με κάποιο τρόπο να κολυμπήσω μέχρι την επιφάνεια. Τη δεύτερη φορά είχα παρασυρθεί ακόμα μακρύτερα από την ακτή και δυνειδητοποίησα ότι, παρόλες τις προσπάθειές μου, δεν θα μπορούσα να φθάσω στην ακτή, έχοντας ενάντιά μου το ρεύμα. Προσπάθησα να τραβήξω την προσοχή της συζύγου μου, αλλά εκείνη καθόταν στην παραλία με την πλάτη γυρισμένη προς το νερό.
Αισθανόμενος ότι ήμουν χαμένος, κραύγασα: “Αρχιεπίσκοπε Ιωάννη, βοήθησέ με”. Τη στιγμή εκείνη η σύζυγός μου στράφηκε προς την κατεύθυνσή μου και είδε σε τι επικίνδυνη κατάσταση βρισκόμουν. Έτρεξε προς μια ομάδα Χαβανέζων που ήταν στην παραλία, ζητώντας βοήθεια. Εκείνοι, αρπάζοντας τις σανίδες και τα σχοινιά τους, κωπηλάτησαν προς το μέρος μου, με στερέωσαν σε μία σανίδα και με μετέφεραν στην ακτή.
Ακράδαντα πιστεύω ότι χωρίς τη βοήθεια του Αγίου Ιωάννη Μαξίμοβιτς θα είχα πνιγεί —και κανένας δεν θα το αντιλαμβανόταν.
Alexis Catel,
San Francisco, California, ΗΠΑ
Από το βιβλίο: Ο Άνθρωπος του Θεού - Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς, εκδ. Μυριόβιβλος, Αθήνα 2008
<>
O Αγίος Ιωάννης Μαξίμοβιτς (+1966) και η γυναίκα με τη λύσσα στη Σαγγάη της Κίνας
Θα διηγηθούμε ένα γεγονός που παρουσιάζει την ακλόνητη πίστη του Αγίου Ιωάννη Μαξίμοβιτς Επισκόπου Σαγγάης, Βρυξελλών και Σαν Φρανσίσκο (+1966) στον Χριστό, το οποίο διηγείται η Ο. Σκοπικιένκο κι έχει επιβεβαιωθεί από πολλά άτομα της Σαγγάης.
“Κάποια κυρία Νενχίκοβα υπέστει δάγκωμα από λυσσασμένο σκυλί. Προφανώς δεν πήρε την κατάστασή της στα σοβαρά κι αμέλησε τα εμβόλια κατά της λύσσας, με αποτέλεσμα μετά από σύντομο χρονικό διάστημα, να προσβληθεί από αυτήν την τρομερή ασθένεια. Ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς έμαθε το γεγονός κι έσπευσε να συναντήσει την ετοιμοθάνατη γυναίκα. Αμέσως την κοινώνησε, αλλά όμως αυτή έπαθε κρίση λόγω της ασθένειας της λύσσας, άρχισε να αφρίζει από το στόμα κι έφτυσε τη Θεία Κοινωνία που μόλις είχε λάβει. Επειδή όμως η Θεία Κοινωνία δεν επιτρέπεται να πέσει κάτω, ο Άγιος έσκυψε αμέσως, μάζεψε τα Τίμια Δώρα, που μόλις είχε φτύσει κάτω στο πάτωμα η άρρωστη γυναίκα και τα έφαγε εκείνος! Αμέσως οι γύρω του, του είπαν: «Βλαντίκα τι κάνεις εκεί; Η λύσσα είναι τρομερά κολλητική». Ο Βλαντίκα όμως, ειρηνικά τους απάντησε: «Δεν θα πάθω απολύτως τίποτα, γιατί είναι τα άχραντα Δώρα, το Σώμα και το Αίμα του Χριστού». Κι έγινε ακριβώς όπως το είπε, δεν έπαθε απολύτως τίποτα!
Από το βιβλίο: Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς, Εκδόσεις Αγ. Νεκταρίου Δωρίδος
<>
«Μιά φορά προσκάλεσαν τόν Ἅγιο Ἰωάννη Μαξίμοβιτς νά μεταλάβη ἕναν ἑτοιμοθάνατο στό νοσοκομεῖο. Πῆρε τά Ἅγια Δῶρα καί πῆγε μαζύ μέ ἕναν ἄλλο Κληρικό. Ὅταν ἔφθασαν στό νοσοκομεῖο, συνάντησαν ἕνα νεαρό περίπου εἴκοσι ἐτῶν, ὁ ὁποῖος ἔπαιζε φυσαρμόνικα. Εἶχε ἤδη ἀναρρώσει καί ἦταν ἕτοιμος σέ λίγο νά ἀναχωρήση ἀπό τό νοσοκομεῖο. Ὁ Ἅγιος τόν φώναξε καί τοῦ εἶπε: “Θέλω νά σέ μεταλάβω αὐτή τή στιγμή”. Ὁ νεαρός ἀμέσως ἐξομολογήθηκε καί κοινώνησε. Κατάπληκτος ὁ Κληρικός ρώτησε τόν Ἅγιο, γιατί δέν πῆγε στόν ἑτοιμοθάνατο, ἀλλά σταμάτησε στό νεαρό πού ἔδειχνε καλά στήν ὑγεία του. Ὁ Ἅγιος ἀπάντησε ἁπλᾶ: “Αὐτός θά πεθάνη ἀπόψε. Ὁ ἄλλος, πού εἶναι βαρειά ἀσθενής, θά ζήση πολλά χρόνια ἀκόμη”. Καί ἔτσι ἀκριβῶς ἔγινε!...»(ΙΜ, 27).
Από το βιβλίο: Αρχιμ. Ιωάννου Κωστώφ, Ο Θάνατος και η Θανάτωσί του, Εκδόσεις Ἀγιος Ιωάννης Δαμασκηνός, Σταμάτα 2019
<>
Τήρησε σθεναρά την πνευματική επιφυλακή, επειδή δεν γνωρίζεις πότε θα σε καλέσει ο Κύριος κοντά Του. Κατά την επίγειο ζωή σου, να είσαι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να Του δώσεις λογαριασμό. Πρόσεχε να μην σε πιάσει στα δίχτυα του ο εχθρός, ή να σε ξεγελάσει, προκαλώντας σε να πέσεις σε πειρασμό. Καθημερινά εξέταζε την συνείδησή σου, δοκίμαζε την καθαρότητα των λογισμών σου, τις προθέσεις σου.
—Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς του Σαν Φρανσίσκο (+1966)
<>
Η φανέρωση του Αγίου Ιωάννη Μαξίμοβιτς στη ζωή μου
Με ρώτησες ως ευφυής και ευγενής ηλεκτρονικός φίλος, από πού κατάλαβα ότι ο άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς ήταν αυτός που βοήθησε τη μάνα μου, στην αρρώστια της. Δύσκολο να το εξηγήσει κάποιος. Πολύ δύσκολο να το εξηγήσω συνοπτικά σε άνθρωπο με σπουδές και λογική Δυτικού τύπου. Πολύ δύσκολο έως και αδύνατο, θα έλεγα, όμως...μια και μου έθεσες το ερώτημα θα προσπαθήσω να αρθρώσω δυο λόγια και αν με χαρακτηρίσεις ως τρελή για δέσιμο- καμία κακία δεν θα κρατήσω!
Είχα πρωτοακούσει απο το σύνευνο Πέτρο για τον Άγιο Ιωάννη Μαξιμόβιτς. Είχα ακούσει ότι οι Αμερικανορώσοι που τον γνώρισαν, τον ευλαβούνταν ως άγιο, ωστόσο καμία απολύτως σημασία δεν έδινα. Ομολογώ την αδιαφορία μου.
"Εντάξει τώρα! Δεν ήταν παρά ένας γέρος ρασοφόρος. Εντάξει. Δεν θα δεχτώ ότι όποιος είναι γέρος και ρώσος παπάς ότι είναι αυτομάτως και άγιος, μην τρελαθούμε , κυρία μου! Είμαι χαζή και γραία, αλλά τόσο ηλίθια πια δεν είμαι!".
Έτσι προσπερνούσα το θέμα και δεν το έκανα ζήτημα. Το πιο βασικό μου εμπόδιο, νομίζω πως ήταν, η αίσθηση που είχα για τους Αγίους, παιδιόθεν. Οι Άγιοι, ας πούμε, για την παιδική μου συνείδηση, έπρεπε να έχουν ζήσει τουλάχιστον πριν απο τριακόσια χρόνια, ήταν μάλλον αγέλαστοι και σχεδόν, όταν θα ζούσαν - δεν θα πήγαιναν καν στην τουαλέτα!
Ο Ιωάννης Μαξιμόβιτς, εκοιμήθη εν Κυρίω, το 1966, στο Σαν Φρανζίσκο (το άγιο σώμα του, σώζεται ακέραιο στο ναό της ΠΑΝΤΩΝ ΘΛΙΒΟΜΕΝΩΝ Η ΧΑΡΑ, που έχτισε ο ίδιος στην ίδια πόλη). Ο Άγιος Ιωάννης βρέθηκε πολύ κοντά στην εποχή μου - πώς να πιστέψω ότι ήταν άγιος;
Μα υπάρχουνε άγιοι σήμερα; Όχι, όχι, δεν το πίστευα,ότι ήταν άγιος, που να με κρέμαγες απ' το σύρμα με μανταλάκια! Κατά την ταπεινή μου άποψη, απ' το 1981 που πρωτάκουσα γι αυτόν, μέχρι το 2001- που ζήτησα τη βοήθειά του με πόνο ψυχής, ήταν, απλώς, ένας καλός, ίσως, πλην, εντελώς πεθαμένος, γέρος δεσπότης.
Εδώ, γιατρέ μου, να ανοίξω μια παρένθεση και να εξηγήσω, ότι δεν υπάρχει ιστορικό ψυχασθένειας στην οικογένειά μου, ότι δεν μου έχουν χρειαστεί ποτέ χάπια, ότι έχω άριστες σχέσεις με τους συνεργάτες στη δουλειά, και τους γείτονες, ότι έχω φίλους που με αγαπάνε και ότι γενικά, αυτό που λέμε αλαφροίσκιωτη, ποτέ δεν υπήρξα.
Αν άκουγα από κάπου καμιά μεταφυσική αναφορά περίεργη, περιγελούσα από μέσα μου,τη νοσηρή φαντασία του θρησκειόπληκτου. Απέξω μου, δεν έδειχνα, βέβαια μεγάλη αγένεια. Άκουγα απλά, με επιφύλαξη, όπως οι ψυχίατροι που ακούνε τα μύρια, κουνώντας το κεφάλι τους, ευγενικά και μέ άπειρη-δήθεν-κατανόηση... Εις πείσμα, όμως, όλων των προηγούμενων παραμέτρων, ο Ιωάννης ο Μαξιμόβιτς, παρότι πεθαμένος, ήταν πιο ζωντανός και πιο δυνατός απο την αφεντιά μου, και με προσέγγισε και με συγκίνησε με μια σειρά από απίστευτες συμπτώσεις που μόνο απλές συμπτώσεις δεν ήταν.
Η μεταστροφή του συναισθήματος που επιτεύχθηκε μέσω αυτών, υπήρξε για μένα, εντυπωσιακή και απροσδόκητη...
Λίγο καιρό, αφότου άρχισα να εξετάζω το ενδεχόμενο της γνήσιας αγιότητας του πεθαμένου ρώσου δεσπότη, συνέβη η ασθένεια της μητέρας μου. Για ένα ολόκληρο μήνα σφάδαζε με ασταμάτητους πόνους. Κανένα παυσίπονο δεν μπορούσε να την ανακουφίσει. Ίσως έπρεπε να πάρει μορφίνες...
Ο πατέρας μου, είχε περιέλθει σε απελπισία. Ίσα που δεν έκλαιγε, καθώς μου διεκτραγωδούσε την κατάσταση τηλεφωνικά. Κλείνοντας τη συνομιλία μαζί του, η ψυχή μου ήταν βαριά. Σκεπτόμενη τους αφόρητους πόνους της μάνας μου, έπεσα στα πατώματα,μπροστά στις εικόνες μου, με δάκρυα ποτάμι και φώναξα αυθόρμητα αυτόν (πώς μου ήρθε η μορφή του στη μνήμη; ήταν τα προηγηθέντα θαυμαστά σκηνικά που τα παραλείπω) τον άγνωστο μέχρι χτες- για μένα- ταπεινότατο ρώσο επίσκοπο,του φώναξα να βοηθήσει τη μητέρα μου, και να της σταματήσει τους πόνους που την βασάνιζαν.
Ήταν βράδυ που έκανα αυτή την επώδυνη προσευχή. Κοιμήθηκα έτοιμη για τα χειρότερα. Την άλλη μέρα, πρωί, χτύπησε το τηλέφωνο.
-Κόρη έγινε θαύμα! άκουσα την εκστατική φωνή του πατέρα μου.
-Η μάνα σου ξύπνησε σήμερα και είναι απολύτως καλά!
Δεν την πονάει τίποτα!
Πραγματικά, δεν πίστευα αυτό που άκουγα!
Καθυστέρησα λίγες μέρες μέχρι να το πιστέψω...
Η μητέρα μου, μετά απο έναν περίπου ατελείωτο μήνα νυχθήμερης οδύνης,μετά την επίκληση του Αγίου Ιωάννη του Μαξιμόβιτς, σηκώθηκε- χωρίς κανένα πόνο!
Τις επόμενες μέρες, κάναμε την αξονική και το σπινθηρογράφημα και ενώ η αξονική και το σπινθηρογράφημα, όπως και οι ακτινογραφίες έδειχναν έναν άγριο καρκίνο στα κόκκαλα, εκείνη για πέντε επόμενα έτη ήταν όρθια, χωρίς κανένα πόνο, κανένα παυσίπονο και απολύτως λειτουργική σε όλα της!
Έζησε άλλα τρεισήμισι χρόνια-μετά απο συντριπτικό κάταγμα λεκάνης- κατάκοιτη, ειρηνική, χαρούμενη θα έλεγα, πλην όμως χωρίς πόνο...
Έτσι και παρέδωσε το φιλόσοφο πνεύμα της...
Το πιστεύεις; Μέχρι και ο ορθολογιστής επιστήμονας ο άντρας μου, είπε ότι έγινε θαύμα μέγα (όλοι κολυμπάμε στα θαύματα,αδιαλείπτως, απλά κάποια θαύματα, είναι ...θαυμασιότερα!).
Επειδή επικαλέστηκα το όνομα του Αγίου Ιωάννη και προέκυψε το λυτρωτικό αποτέλεσμα απροσδόκητα, και ανέλπιστα, γι αυτό, η ψυχή μου έχει την εσωτερική βεβαιότητα, ότι ο Άγιος Ιωάννης, ήταν εκείνος που τη βοήθησε...
Αυτή είναι η εμπειρία των απλών πιστών της Ορθόδοξης Εκκλησίας δια μέσου των αιώνων...
Αργότερα συνδέθηκα συναισθηματικά, με τον άγιο Ιωάννη, ακόμη περισσότερο,καθώς διάβασα το βίο του, καθώς είδα ότι αγαπούσε και αυτός πολύ τους δια Χριστόν Σαλούς
και ότι είχε κι αυτός, για κολλητό,ένα περιστεράκι...
Οι Άγιοι, είναι τα μεγαλύτερα αδέρφια μας, αν θες, είναι οι πνευματικοί οδηγοί μας. Προετοιμάζουν το δρόμο μας, για την εντός ημών Βασιλεία, θέλω να με πιστέψεις...
Τώρα, θα μου πεις , γιατρέ μου:
-Μανδάμ Σαλογραία! τι κάθεσαι και μας λές! Γιατί να ασχολούνται οι Άγιοι μαζί μας;
-Είναι απλό. Επειδή,σχεδόν- κατά το υπόδειγμα του απείρως Αγαπήσαντος ημάς- μέχρι θανάτου, μας αγαπάνε!
Και όταν αγαπάς κάποιον και σου ζητάει βοήθεια, τρέχεις-αν πρέπει, διότι πάντα υπάρχει και ένα μυστικό πρέπει που ρυθμίζει τα μύρια αιτήματα των ανθρώπων- και κάνεις για κείνον το καλύτερο.
Και η Αγάπη ζεί και πέρα απο τον τάφο, για όσους έχουν μετατρέψει την καρδιά τους,σε Ναό του Παναγίου Πνεύματος. Η Αγάπη του Άναστημένου Χριστού και των Αγίων Του, είναι πιο δυνατή απο το θάνατο. Μέχρι μυελού των οστέων της μάνας μου, αυτό, το ψηλάφησα!
Σαλογραία
(κατά κόσμον Ευαν. Παναγοπούλου-Κουτσούκου)
https://orthodoxy-rainbow.blogspot.com/2013/06/blog-post_2019.html
<>
«Σέ μιά ἀπ’ τίς ἐπισκέψεις τοῦ ἀρχιεπισκόπου [Ἁγίου Ἰωάννου Μαξίμοβιτς (+1966)] στό βιβλιοπωλεῖο, ὁ Εὐγένιος τοῦ εἶχε κάνει μιά ἐρώτησι, ἡ ὁποία τόν προβλημάτισε: “Τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ ἔχει κηρυχθῆ σχεδόν σ᾽ ὅλους τούς λαούς στόν κόσμο αὐτό. Μήπως αὐτό σημαίνει ὅτι ἔχει φθάσει τό τέλος τοῦ κόσμου, ὅπως λένε οἱ Γραφές;”(Μθ 24, 14).
“Ὄχι”, ἀπάντησε ὁ ἀρχιεπίσκοπος. “Τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ πρέπει νά κηρυχθῆ σ᾽ ὅλες τίς γλῶσσες ἀνά τόν κόσμο, μέ Ὀρθόδοξο πνεῦμα. Τότε μόνο θά ἔλθη τό τέλος τοῦ κόσμου”»(R, 516).
Ἀπό τό βιβλίο:
Ἀρχιμ. Ἰωάννου Κωστώφ
Η ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ
Στό Χριστό θά ἔχουμε second coming καί ὄχι second camping.
Εκδόσεις Άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός
Ωρωπός 2016
<>
Ὁ π. Γεώργιος Λάριν γράφει: «Ὅταν μοῦ μιλοῦσε στό γραφεῖο του, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Μαξίμοβιτς, μερικές φορές τόν ἔπαιρνε ἐλαφρά ὁ ὕπνος γιά λίγα δευτερόλεπτα. Σύντομα ἔμαθα ὅτι ποτέ δέν πήγαινε νά κοιμηθῆ σέ κρεβάτι, παρά μόνο ἐπέτρεπε στόν ἑαυτό του ἐλάχιστο ὕπνο πάνω σέ μία πολυθρόνα ἤ γονατιστός μπροστά στίς ἀγαπημένες του εἰκόνες, ὅπου ὁ γραμματέας του, κάποιος κύριος Κάντοφ, τόν ἔβρισκε μερικές φορές.
Ὑπῆρξα μάρτυρας ἑνός ἀπίστευτου περιστατικοῦ αὐτοῦ τοῦ συνειδητοῦ ὕπνου του! Ἕνα ἀπόγευμα, καθώς μοῦ μιλοῦσε στό γραφεῖο του, κτύπησε τό τηλέφωνο κι ἐκεῖνος ἀπάντησε. Δέν ξέρω μέ ποιόν μίλησε, ἀλλά δέν θά ξεχάσω ποτέ πώς, συνεχίζοντας τή συζήτησι ἀπ᾽ τό τηλέφωνο, ἄφησε τό ἀκουστικό νά γλυστρήση ἀπ᾽ τά χέρια του καί ἀποκοιμήθηκε. Τό ἀκουστικό βρισκόταν πάνω στό ράσο του — στά γόνατά του — κι ἐκεῖνος, ἀποκοιμισμένος, συνέχισε γιά πολλή ὥρα ν᾽ ἀκούη καί νά μιλᾶ σ᾽ ἐκεῖνον πού τοῦ εἶχε τηλεφωνήσει! Σύμφωνα μέ τούς νόμους τῆς φύσεως αὐτό εἶναι τελείως ἀδύνατο — τόσο γιά τόν Ἅγιο Ἰωάννη ν᾽ ἀκούη ἐκεῖνον, πού τοῦ εἶχε τηλεφωνήσει, ὅσο καί γιά τό συνομιλητή του ν᾽ ἀκούη τίς ἀπαντήσεις τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου. Κι ὅμως, κρίνοντας ἀπ᾽ τή διάρκεια καί τό περιεχόμενο τῶν λόγων τοῦ Ἱεράρχη, ἦταν ὁλοφάνερο σέ ἐμένα ὅτι — μέ αὐτό τό θαυμαστό τρόπο— ἡ συζήτησι συνεχίσθηκε κανονικά!»(στό: ΜΞ, 257).
Ἀπό τό βιβλίο:
Ἀρχιμ. Ἰωάννου Κωστώφ
Η ΥΠΑΡΞΙ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ
«Τῆς ζωῆς τό νῆμα δέν τελειώνει σ’ ἕνα μνῆμα».
ΕΚΔ. ΥΠΑΚΟΗ
ΑΘΗΝΑ 2017
<>
Να είστε προσεκτικοί. Να είστε σε επιφυλακή για την ψυχή σας! Να στρέφετε τους λογισμούς σας μακριά από εκείνα, που γρήγορα παρέρχονται, και να τους προσηλώνετε σε εκείνα, που είναι Αιώνια. Έτσι θα βρείτε την χαρά, που ποθεί η ψυχή σας, και για την οποία διψά η καρδιά σας.
—Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς Επίσκοπος Σαγγάης & Σαν Φρανσίσκο (+1966)
<>
Να είστε σε επιφυλακή για την ψυχή σας
Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς του Σαν Φρανσίσκο, ΗΠΑ (+1966)
Τήρησε σθεναρά την πνευματική επιφυλακή, επειδή δεν γνωρίζεις πότε θα σε καλέσει ο Κύριος κοντά Του. Κατά την επίγειο ζωή σου, να είσαι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να Του δώσεις λογαριασμό. Πρόσεχε να μην σε πιάσει στα δίχτυα του ο εχθρός, ή να σε ξεγελάσει, προκαλώντας σε να πέσεις σε πειρασμό. Καθημερινά εξέταζε την συνείδησή σου, δοκίμαζε την καθαρότητα των λογισμών σου, τις προθέσεις σου.
Κάποτε ήταν ένας βασιλιάς, ο οποίος είχε ένα γιο πονηρό. Έχοντας χάσει κάθε ελπίδα για αλλαγή προς το καλύτερο, ο πατέρας καταδίκασε τον γιο του σε θάνατο. Του έδωσε ένα μήνα περιθώριο για να προετοιμαστεί.
Πέρασε ο μήνας, και ο πατέρας ζήτησε να παρουσιασθεί ο γιος του. Προς μεγάλη του έκπληξη, παρατήρησε πως ο νεαρός ήταν αισθητά αλλαγμένος: το πρόσωπό του ήταν αδύνατο και χλωμό, και ολόκληρο το κορμί του έμοιαζε να είχε υποφέρει.
«Πώς και σου συνέβη τέτοια μεταμόρφωση, γιέ μου;» ρώτησε ο πατέρας.
«Πατέρα μου και κύριέ μου,» απάντησε ο γιος, «πώς είναι δυνατόν να μην έχω αλλάξει, αφού η κάθε μέρα με έφερνε πιο κοντά στον θάνατο;»
«Καλώς, παιδί μου», παρατήρησε ο βασιλιάς. «Επειδή προφανώς έχεις έρθει στα συγκαλά σου, θα σε συγχωρήσω. Όμως, θα χρειαστεί να τηρήσεις αυτή την διάθεση επιφυλακής της ψυχής σου, για την υπόλοιπη ζωή σου.»
«Πατέρα μου,» απάντησε ο γιος, «αυτό είναι αδύνατο. Πώς θα μπορέσω να αντισταθώ στα αμέτρητα ξελογιάσματα και τους πειρασμούς;»
Ο βασιλιάς τότε διέταξε να του φέρουν ένα δοχείο γεμάτο λάδι, και είπε στον γιο του: «Πάρε αυτό το δοχείο, και μετάφερέ το στα χέρια σου, διασχίζοντας όλους τους δρόμους της πόλεως. Θα σε ακολουθούν δύο στρατιώτες με κοφτερά σπαθιά. Εάν χυθεί έστω και μία σταγόνα από το λάδι, θα σε αποκεφαλίσουν.»
Ο γιος υπάκουσε. Με ανάλαφρα, προσεκτικά βήματα, διέσχισε όλους τους δρόμους της πόλεως, με τους στρατιώτες να τον συνοδεύουν συνεχώς, και δεν του χύθηκε ούτε μία σταγόνα.
Όταν επέστρεψε στο κάστρο, ο πατέρας τον ρώτησε: «Γιέ μου, τι πρόσεξες καθώς τριγυρνούσες μέσα στους δρόμους της πόλεως;»
«Δεν πρόσεξα τίποτε.»
«Τι εννοείς, ‘τίποτε’;» τον ρώτησε ο βασιλιάς. «Σήμερα ήταν μεγάλη γιορτή - σίγουρα θα είδες τους πάγκους που ήταν φορτωμένοι με πολλές πραμάτειες, τόσες άμαξες, τόσους ανθρώπους, ζώα…»
«Δεν είδα τίποτε απ’ όλα αυτά» είπε ο γιος. «Όλη η προσοχή μου ήταν στραμμένη στο λάδι μέσα στο δοχείο. Φοβήθηκα μην τυχόν μου χυθεί μια σταγόνα και έτσι χάσω τη ζωή μου.»
«Πολύ σωστή η παρατήρησή σου» είπε ο βασιλιάς. «Κράτα λοιπόν αυτό το μάθημα κατά νου, για την υπόλοιπη ζωή σου. Να τηρείς την ίδια επιφυλακή για την ψυχή μέσα σου, όπως έκανες σήμερα για το λάδι μέσα στο δοχείο. Να στρέφεις τους λογισμούς σου μακριά από εκείνα που γρήγορα παρέρχονται, και να τους προσηλώνεις σε εκείνα που είναι αιώνια. Θα είσαι ακολουθούμενος, όχι από οπλισμένους στρατιώτες, αλλά από τον θάνατο, στον οποίον η κάθε μέρα μας φέρνει πιο κοντά. Να προσέχεις πάρα πολύ να φυλάς την ψυχή σου από όλους τους καταστροφικούς πειρασμούς.»
Ο γιος υπάκουσε τον πατέρα, και έζησε έκτοτε ευτυχής.
«Γρηγορείτε, στήκετε εν τη πίστει, ανδρίζεσθε, κραταιούσθε» (Α’ Προς Κορινθίους 16:13).
Ο Απόστολος δίνει αυτή την σημαντική συμβουλή, για να στρέψει στην προσοχή τους προς τον κίνδυνο του κόσμου τούτου, να τους καλέσει σε συχνή εξέταση της καρδιάς τους, επειδή χωρίς αυτό, είναι εύκολο κανείς να καταστρέψει την καθαρότητα και το πάθος της πίστεώς του και χωρίς να το αντιληφθεί, να περάσει στην αντίπερα όχθη του πονηρού και της απιστίας.
Όπως είναι βασική μας μέριμνα να προσέχουμε εκείνα που μπορούν να ζημιώσουν την φυσική μας υγεία, έτσι οφείλουμε να έχουμε σαν πνευματική μας μέριμνα να προσέχουμε εκείνα που μπορούν να ζημιώσουν την πνευματική μας ζωή και το έργο της πίστεως και της σωτηρίας. Συνεπώς, πρέπει να ελέγχετε προσεκτικά και με προσήλωση τα εσωτερικά σας ορμέμφυτα: είναι εκ Θεού, ή από το πνεύμα του πονηρού; Να φυλάγεσθε από τους πειρασμούς του κόσμου τούτου, και από τους κοσμικούς ανθρώπους. Να φυλάγεσθε από τους κρυφούς εσωτερικούς πειρασμούς που προέρχονται από το πνεύμα της αδιαφορίας και απροσεξίας την ώρα της προσευχής εξ αιτίας της φθίνουσας Χριστιανικής αγάπης.
Αν στρέψουμε την προσοχή μας στον νου μας, θα παρατηρήσουμε ένα χείμαρρο αλλεπάλληλων λογισμών και ιδεών. Ο χείμαρρος αυτός είναι αδιάκοπος, τρέχει γοργά προς κάθε κατεύθυνση και κάθε στιγμή – στο σπίτι, στην εκκλησία, στην εργασία, όταν διαβάζουμε, όταν συζητούμε…
Συνήθως το ονομάζουμε «σκέψη», γράφει ο Επίσκοπος Θεοφάνης ο Έγκλειστος, αλλά στην πραγματικότητα είναι μια διαταραχή του νοός, ένα σκόρπισμα, μια έλλειψη συγκέντρωσης και προσοχής. Το ίδιο συμβαίνει και στην καρδιά. Έχετε ποτέ παρατηρήσει την ζωή της καρδιάς; Δοκιμάστε να το κάνετε, έστω για ένα μικρό διάστημα, και παρατηρήστε τι θα ανακαλύψετε: Προκύπτει κάτι δυσάρεστο, και ταράζεστε. Σας βρίσκει κάποια δυστυχία, και νοιώθετε λύπηση για τον εαυτό σας. Βλέπετε κάποιον που δεν συμπαθείτε, και αμέσως αναβλύζει μέσα σας η εχθρότητα. Συναντιέστε με κάποιον ισότιμό σας, ο οποίος εν τω μεταξύ σας έχει προσπεράσει κοινωνικά, και αρχίζετε να τον φθονείτε. Αναπολείτε τα ταλέντα σας και τις ικανότητές σας, και αρχίζετε να νοιώθετε υπερηφάνεια…. Όλη αυτή η σαπίλα: ματαιοδοξία, σαρκική επιθυμία, λαιμαργία, ακηδία, κακία… η μία στοιβαγμένη πάνω στην άλλη, τελικά καταστρέφουν την καρδιά. Και όλα αυτά μπορούν να διαπεράσουν την καρδιά μέσα σε λίγα μόνο λεπτά. Για τον λόγο αυτό, κάποιος ασκητής που ασκούσε αυστηρό έλεγχο στον εαυτό του, είπε -πολύ σωστά- ότι «η καρδιά του ανθρώπου είναι γεμάτη από δηλητηριώδη φίδια. Μόνο οι καρδιές των αγίων είναι απαλλαγμένες από αυτά τα φίδια: τα πάθη.»
Τέτοια όμως απαλλαγή αποκτάται μονάχα μέσω μιας μακροχρόνιας και δύσκολης διαδικασίας αυτογνωσίας, προσωπικής ενασχόλησης και επιφυλακής προς την έσω ζωή μας, δηλαδή, την ψυχή.
Να είστε προσεκτικοί. Να είστε σε επιφυλακή για την ψυχή σας! Να στρέφετε τους λογισμούς σας μακριά από εκείνα που γρήγορα παρέρχονται, και να τους προσηλώνετε σε εκείνα που είναι αιώνια. Έτσι θα βρείτε την χαρά που ποθεί η ψυχή σας, και για την οποία διψά η καρδιά σας.
<>
Από το βιβλίο του π. Σεραφείμ Ρόουζ "Η ψυχή μετά τον θάνατο" - Ανάλυση του "Λόγου περί θανάτου" του Αγίου Ιωάννου Μαξίμοβιτς του Σαν Φρανσίσκο (+1966)
Οι πρώτες δύο ημέρες μετά το θάνατο
Για διάστημα δύο ημερών η ψυχή απολαύει σχετικής ελευθερίας και έχει δυνατότητα να επισκεφθεί τόπους που της ήτα προσφιλείς στο παρελθόν, αλλά την Τρίτη ημέρα μετακινείται σε άλλες σφαίρες.
Εδώ ο Αρχιεπίσκοπος Ιωάννης απλώς επαναλαμβάνει τη διδασκαλία που η Εκκλησία ήδη γνωρίζει από τον 4ο αιώνα, όταν ο άγγελος που συνόδευσε τον Αγ. Μακάριο Αλεξανδρείας στην έρημο, του είπε, θέλοντας να ερμηνεύσει την επιμνημόσυνη δέηση της Εκκλησίας για τους νεκρούς την Τρίτη ημέρα μετά θάνατο: «Όταν γίνεται η προσφορά της αναίμακτης θυσίας (μνημόσυνο στη θεία λειτουργία) στην Εκκλησία την τρίτη ημέρα, η ψυχή του κεκοιμημένου δέχεται από τον φύλακα άγγελο της ανακούφιση για τη λύπη που αισθάνεται λόγω του χωρισμού της από το σώμα… Στο διάστημα των δύο πρώτων ημερών επιτρέπεται στην ψυχή να περιπλανηθεί στον κόσμο, οπουδήποτε εκείνη επιθυμεί, με τη συντροφιά των αγγέλων που τη συνοδεύουν. Ως εκ τούτου η ψυχή, επειδή αγαπά το σώμα, μερικές φορές περιφέρεται στο οίκημα στο οποίο το σώμα της είχε σαβανωθεί, περνώντας έτσι δύο ημέρες όπως ένα πουλί που γυρεύει τη φωλιά του. Αλλά η ενάρετη ψυχή πλανιέται σε εκείνα τα μέρη στα οποία συνήθιζε να πράττει αγαθά έργα. Την τρίτη ημέρα, Εκείνος ο Οποίος ανέστη ο Ίδιος την τρίτη ημέρα από τους νεκρούς καλεί την ψυχή του Χριστιανού να μιμηθεί τη δική Του ανάσταση, να ανέλθει στους Ουρανούς όπου θα λατρεύει το Θεό όλων.»
Στην Ορθόδοξη νεκρώσιμη ακολουθία, ο Αγ. Ιωάννης ο Δαμασκηνός περιγράφει παραστατικά την κατάσταση της ψυχής η οποία, έχοντας μεν αφήσει το σώμα αλλά παραμένοντας στη γη, είναι ανίκανη να επικοινωνήσει με τους αγαπημένους της τους οποίους βλέπει: «Οίμοι, οίον αγώνα έχει η ψυχή χωριζόμενη εκ του σώματος! Οίμοι, πόσα δακρύει τότε, και ουχ υπάρχει ο ελεών αυτήν! Προς τους αγγέλους τα όμματα ρέπουσα, άπρακτα καθικετεύει προς τους ανθρώπους τας χείρας εκτείνουσα, ουκ έχει τον βοηθούντα. Διό, αγαπητοί μου αδελφοί, εννοήσαντες ημών το βραχύ της ζωής, τω μεταστάντι την ανάπαυσιν, παρά Χριστού αιτησώμεθα, και ταις ψυχαίς ημών το μέγα έλεος».
Σε γράμμα του προς τον αδελφό μιας αποθνήσκουσας γυναίκας, ο Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος γράφει: «Η αδελφή σου δεν θα πεθάνει. Το σώμα του ανθρώπου πεθαίνει, αλλά η προσωπικότητά του συνεχίζει να ζει. Απλώς μεταφέρεται σε μια άλλη τάξη ζωής… Δεν είναι εκείνη που θα βάλουν στον τάφο. Εκείνη βρίσκεται σε έναν άλλο τόπο όπου θα είναι θα είναι ακριβώς το ίδιο ζωντανή όσο και τώρα. Τις πρώτες ώρες και ημέρες θα βρίσκεται γύρω σου. Μόνο που δεν θα λέει τίποτα και εσύ δεν θα μπορείς να την δεις. Θα είναι όμως ακριβώς εδώ. Να το έχεις αυτό στο νου σου. Εμείς που μένουμε πίσω θρηνούμε για τους κεκοιμημένους, όμως για εκείνους τα πράγματα είναι αμέσως πιο εύκολα. Είναι πιο ευτυχισμένοι στη νέα κατάσταση. Όσοι έχουν πεθάνει και κατόπιν επαναφέρθηκαν στο σώμα διαπίστωσαν ότι το σώμα ήταν μια πολύ στενάχωρη κατοικία. Και η αδελφή σου θα αισθάνεται έτσι. Είναι πολύ καλύτερα εκεί, και εμείς νοιώθουμε οδύνη σαν να της έχει συμβεί κάτι απίστευτα κακό! Θα μας κοιτάζει και σίγουρα θα μένει κατάπληκτη με την αντίδρασή μας».
Θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι η ανωτέρω περιγραφή των πρώτων δύο ημερών του θανάτου αποτελεί γενικό κανόνα, ο οποίος κατά κανένα τρόπο δεν ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις. Πράγματι τα περισσότερα παραδείγματα από την Ορθόδοξη γραμματεία, δεν συνάδουν με αυτόν τον κανόνα, και ο λόγος είναι φανερός: οι άγιοι, μην έχοντας καμιά απολύτως προσκόλληση στα εγκόσμια και ζώντας σε διαρκή προσδοκία της αναχώρησής τους για την άλλη ζωή, δεν ελκύονται καν από τους τόπους όπου έπρατταν τα αγαθά τους έργα αλλά ξεκινούν αμέσως την άνοδο τους στους Ουρανούς. Άλλοι, ξεκινούν την άνοδο τους πριν το τέλος των δύο ημερών για κάποιον ειδικό λόγο που μόνον η Θεία Πρόνοια γνωρίζει. Από την άλλη οι σύγχρονες «μεταθανάτιες» εμπειρίες, ατελείς καθώς είναι, ανήκουν όλες στον εξής κανόνα: η «εξωσωματική» κατάσταση αποτελεί μόνο το ξεκίνημα της αρχικής περιόδου ασώματης «περιπλάνησης» της ψυχής στους τόπους των επιγείων δεσμών της. Όμως κανείς από αυτούς τους ανθρώπους δεν έχει παραμείνει νεκρός για αρκετό χρονικό διάστημα, έστω μέχρι να συναντήσει τους αγγέλους που πρόκειται να τον συνοδεύσουν.
Μερικοί επικριτές της Ορθόδοξης διδασκαλίας για την μετά θάνατον ζωή, θεωρούν ότι τέτοιες αποκλίσεις από το γενικό κανόνα για την μεταθανάτια εμπειρία αποδεικνύουν την ύπαρξη «αντιφάσεων» στην Ορθόδοξη διδασκαλία. Αυτοί οι επικριτές όμως είναι απλώς και μόνο προσκολλημένοι στις «κατά γράμμα» ερμηνείες. Η περιγραφή των πρώτων δύο ημερών, καθώς και των επομένων, σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί κάποια μορφή δόγματος. Είναι απλώς ένα «μοντέλο», το οποίο μάλιστα εκφράζει την πιο συνηθισμένη χρονική σειρά των εμπειριών της ψυχής μετά τον θάνατο. Οι πολλές περιπτώσεις, τόσο στην Ορθόδοξη γραμματεία όσο και στις αναφορές σύγχρονων σχετικών εμπειριών, όπου οι νεκροί έχουν στιγμιαία εμφανιστεί στους ζωντανούς μέσα στην πρώτη ή τις δύο πρώτες ημέρες μετά το θάνατο, μερικές φορές σε όνειρα, είναι παραδείγματα που επαληθεύουν το ότι όντος η ψυχή συνήθως παραμένει κοντά στη γη για κάποια σύντομη χρονική περίοδο. Κατά την τρίτη ημέρα, και συχνά πιο πριν, η περίοδος αυτή φθάνει στο τέλος της.
Τα τελώνια
Την ώρα αυτή (την τρίτη ημέρα), η ψυχή διέρχεται από λεγεώνες πονηρών πνευμάτων που παρεμποδίζουν την πορεία της και την κατηγορούν για διάφορες αμαρτίες, στις οποίες αυτά τα ίδια την είχαν παρασύρει. Σύμφωνα με διάφορες θεϊκές αποκαλύψεις υπάρχουν είκοσι τέτοια εμπόδια, τα επονομαζόμενα «τελώνια», σε καθένα από τα οποία περνά από δοκιμασία κάθε μορφή αμαρτίας. Η ψυχή αφού περάσει από ένα τελώνιο, συναντά το επόμενο, και μόνον αφού έχει διέλθει επιτυχώς από όλα τα τελώνια μπορεί αν συνεχίσει την πορεία της χωρίς να απορριφθεί βιαίως στη γέεννα. Το πόσο φοβεροί είναι αυτοί οι δαίμονες και τα τελώνια τους φένεται στο γεγονός ότι η ίδια η Παναγία, όταν πληροφορήθηκε από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ τον επικείμενο θάνατο Της, ικέτευσε τον Υιό Της να διασώσει την ψυχή Της από αυτούς τους δαίμονες και απαντώντας στην προσευχή Της, ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός εμφανίστηκε από τους Ουρανούς για να παραλάβει την ψυχή της Πάναγνου Μητρός Του και να την οδηγήσει στους Ουρανούς. Φοβερή είναι πράγματι, η τρίτη ημέρα για την ψυχή του απελθόντος, και για το λόγο αυτό η ψυχή έχει ιδιαίτερη ανάγκη τότε από προσευχές για την σωτηρία της.
Σύντομα, μετά τον θάνατο, η ψυχή πράγματι βιώνει μια κρίση, τη Μερική Κρίση, ως τελική συγκεφαλαίωση του «αοράτου πολέμου» που έχει διεξαγάγει ή που απέτυχε να διεξαγάγει, στην επίγεια ζωή κατά τω πεπτωκότων πνευμάτων. Συνεχίζοντας την επιστολή του προς τον αδελφό της αποθνήσκουσας γυναίκας, ο Όσιος Θεοφάνης ο έγκλειστος γράφει: «Λίγο μετά το θάνατο, η ψυχή αρχίζει έναν αγώνα για να καταφέρει να διέλθει από τα τελώνια. Στον αγώνα της η αδελφή σου χρειάζεται βοήθεια! Θα πρέπει να στρέψεις όλη σου την προσοχή και όλη σου την αγάπη γι’ αυτήν στο πως θα την βοηθήσεις. Πιστεύω πως η μεγαλύτερη έμπρακτη απόδειξη της αγάπης σου θα είναι να αφήσεις την φροντίδα του νεκρού της σώματος στους άλλους, να αποχωρήσεις και, μένοντας μόνος σου οπουδήποτε μπορείς, να βυθιστείς σε προσευχή για την ψυχή της, για τη νέα κατάσταση στην οποία βρίσκεται και για τις καινούριες, απροσδόκητες ανάγκες της. Συνέχισε την ακατάπαυστη ικεσία σου στον Θεό για έξι εβδομάδες και περισσότερο. Όταν πέθανε η Οσία Θεοδώρα, το σακούλι από το οποίο πήραν χρυσό οι άγγελοι για να τη γλιτώσουν από τα τελώνια ήταν οι προσευχές του πνευματικού της πατέρα. Έτσι θα γίνει και με τις δικές σου προσευχές. Μην παραλείψεις να κάνεις όσα σου είπα. Αυτό είναι η πραγματική αγάπη.»
Το «σακούλι» από το οποίο πήραν «χρυσό» οι άγγελοι και «εξόφλησαν τα χρέη» της Οσίας Θεοδώρας στα τελώνια έχει συχνά παρανοηθεί από κάποιους επικριτές της Ορθόδοξης διδασκαλίας. Μερικές φορές συγκρίνεται με τη λατινική έννοια του «πλεονάσματος χάριτος» των αγίων. Στην περίπτωση αυτή, τέτοιοι επικριτές ερμηνεύουν κατά γράμμα τα Ορθόδοξα κείμενα. Σε τίποτε άλλο δεν αναφέρεται το παραπάνω απόσπασμα παρά στις προσευχές της Εκκλησίας για τους αναπαυθέντες και ειδικότερα στις προσευχές ενός αγίου ανθρώπου και πνευματικού πατέρα. Είναι σχεδόν περιττό να πούμε ότι όλες αυτές οι περιγραφές έχουν μεταφυσική έννοια. Η Ορθόδοξη Εκκλησία θεωρεί τη διδασκαλία περί τελωνίων τόσο σημαντική, ώστε έχει συμπεριλάβει σχετικές αναφορές σε πολλές από τις ακολουθίες της, μερικές εκ των οποίων αναφέρονται στο κεφάλαιο περί τελωνίων. Ειδικότερα, η Εκκλησία θεωρεί ιδιαιτέρως απαραίτητο να συνοδεύει με αυτήν τη διδασκαλία κάθε τέκνο της που αποθνήσκει. Στον «Κανόνα για την Αναχώρηση της Ψυχής», που διαβάζεται από τον ιερέα στο νεκρικό κρεβάτι κάθε πιστού, υπάρχουν τα παρακάτω τροπάρια:
«Καθώς φεύγω από τη γη, αξίωσέ με να διέλθω ανεμπόδιστα από τον άρχοντα του αέρα, το διώκτη και βασανιστή, εκείνον που ως άδικος ανακριτής στέκεται πάνω στους φοβερούς δρόμους». (4η Ωδή)
«Ω Πανένδοξε Θεοτόκε, οδήγησέ με εις τους Ουρανούς, στα ιερά και πολύτιμα χέρια των αγίων αγγέλων ώστε, προστατευμένος μέσα στα φτερά τους, να μην αντικρύσω τη ρυπαρή, αποκρουστική και σκοτεινή μορφή των δαιμόνων». (6η Ωδή)
«Ω Αγία Θεοτόκε, Εσύ η Οποία γέννησες τον Παντοδύναμο Κύριο, απομάκρυνε από εμένα τον άρχοντα των φοβερών τελωνίων, τον κυβερνήτη του κόσμου, όταν φθάσει η στιγμή του θανάτου μου, ώστε να Σε δοξολογώ αιωνίως». (8η Ωδή)
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, τα λόγια της Εκκλησίας προετοιμάζουν τον αποθνήσκοντα Ορθόδοξο Χριστιανό για τις δοκιμασίες που θα συναντήσει μπροστά του.
Οι σαράντα ημέρες
Κατόπιν, έχοντας επιτυχώς διέλθει από τα τελώνια και υποκλιθεί βαθιά ενώπιον του Θεού, η ψυχή για διάστημα τριάντα επτά επιπλέον ημερών επισκέπτεται τις ουράνιες κατοικίες και τις αβύσσους της κολάσεως, μη γνωρίζοντας ακόμα που θα παραμείνει, και μόνον την τεσσαρακοστή ημέρα καθορίζεται η θέση στην οποία θα βρίσκεται μέχρι την ανάσταση των νεκρών.
Σίγουρα δεν είναι παράξενο ότι η ψυχή, έχοντας διέλθει από τα τελώνια και παύσει μια για πάντα κάθε σχέση με τα επίγεια, εισάγεται στον αληθινά άλλο κόσμο, σε ένα τμήμα του οποίου θα παραμείνει αιωνίως. Σύμφωνα με την αποκάλυψη του Αγγέλου στον Αγ. Μακάριο Αλεξανδρείας, η ειδική επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των απελθόντων την ένατη ημέρα μετά τον θάνατο (πέραν του γενικού συμβολισμού των εννέα αγγελικών ταγμάτων) πραγματοποιείται επειδή μέχρι τότε παρουσιάζονται στην ψυχή τα θαυμάσια του Παραδείσου, και μόνον κατόπιν αυτού, για το υπόλοιπο των σαράντα ημερών, της παρουσιάζονται τα μαρτύρια και τα φρικτά της κολάσεως, πριν τοποθετηθεί την τεσσαρακοστή ημέρα στη θέση στην οποία θα αναμένει την ανάσταση των νεκρών και την Τελική Κρίση. Θα πρέπει και πάλι να τονίσουμε ότι οι αναφερόμενοι αριθμοί αποτελούν γενικό κανόνα ή «μοντέλο» της μεταθανάτιας πραγματικότητας, και αναμφισβήτητα δεν ολοκληρώνουν όλες οι ψυχές των απελθόντων την πορεία τους ακριβώς σύμφωνα με τον «κανόνα». Γνωρίζουμε σαφώς ότι η Οσία Θεοδώρα, στην πραγματικότητα, ολοκλήρωσε το «γύρο της κολάσεως» ακριβώς την τεσσαρακοστή ημέρα, σύμφωνα με τη γήινη μέτρηση του χρόνου.
Η κατάσταση των ψυχών μέχρι την Τελική Κρίση
Μερικές ψυχές βρίσκονται (μετά τις σαράντα ημέρες) σε μια κατάσταση πρόγευσης της αιώνιας αγαλλίασης και μακαριότητας, ενώ άλλες σε μια κατάσταση τρόμου εξαιτίας των αιωνίων μαρτυρίων τα οποία θα υποστούν πλήρως μετά την Τελική Κρίση. Μέχρι τότε εξακολουθεί να υπάρχει δυνατότητα αλλαγής της κατάστασής τους, ιδιαιτέρως μέσω της υπέρ αυτών προσφοράς της Αναίμακτης Θυσίας (μνημόσυνο στη Θεία Λειτουργία), και παρομοίως μέσω άλλων προσευχών.
Τα οφέλη της προσευχής, τόσο της κοινής όσο και της ατομικής για τις ψυχές που βρίσκονται στην κόλαση, έχουν περιγραφεί σε πολλούς βίους Αγίων και ασκητών καθώς και σε Πατερικά κείμενα. Στο βίο της μάρτυρος του 3ου αιώνα Περπετούας, για παράδειγμα, διαβάζουμε ότι η κατάσταση της ψυχής του αδελφού της Δημοκράτη της αποκαλύφθηκα με την εικόνα μιας στέρνας γεμάτης νερό, η οποία ήταν όμως τόσο ψηλά που δεν μπορούσε να τη φτάσει από τον ρυπαρό, καυτό τόπο όπου ήταν περιορισμένος. Χάρη στην ολόθερμη προσευχή της Περπετούας επί μία ολόκληρη ημέρα και νύχτα ο Δημοκράτης έφτασε τη στέρνα και τον είδε να βρίσκεται σε έναν φωτεινό τόπο. Από αυτό η Περπετούα κατάλαβε ότι ο αδελφός της είχε απελευθερωθεί από τα δεινά της κολάσεως.
Στο βίο μιας ασκήτριας που πέθανε μόλις τον 20ο αιώνα αναφέρεται μια παρόμοια περίπτωση. Πρόκειται για τη Οσία Αθανασία (Αναστασία Λογκάτσεβα), πνευματική θυγατέρα του Οσίου Σεραφείμ του Σάρωφ. Όπως διαβάζουμε στο βίο της: «Η Αναστασία είχε έναν αδελφό που τον έλεγαν Παύλο. Ο Παύλος κάποτε ήταν μεθυσμένος και κρεμάστηκε. Κι η Αναστασία αποφάσισε να προσευχηθεί πολύ για τον αδελφό της. Μετά το θάνατο του, η Αναστασία πήγε στο μοναστήρι Ντιβέγιεβο, του Οσίου Σεραφείμ, για να μάθει τι ακριβώς έπρεπε να κάνει, ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση του αδελφού της, ο οποίος έδωσε τέλος στη ζωή του με τρόπο δυσσεβή και ατιμωτικό… Ήθελε να συναντήσει την Πελαγία Ιβάνοβνα και να ζητήσει τη συμβουλή της… Η Αναστασία επισκέφθηκε την Πελαγία. Εκείνη της είπε να κλειστεί στο κελί της σαράντα μέρες, να προσευχηθεί και να νηστέψει για τον αδελφό της και κάθε μέρα να λέει εκατόν πενήντα φορές: «Υπεραγία Θεοτόκε, ανάπαυσον τον δούλον σου.»
Όταν συμπληρώθηκαν οι σαράντα ημέρες, η Αναστασία είδε ένα όραμα. Βρέθηκε μπροστά σε μία άβυσσο. Στο βάθος της ήταν ένας βράχος από αίμα. Πάνω στο βράχο κείτονταν δύο άνδρες με σιδερένιες αλυσίδες στο λαιμό τους. Ο ένας ήταν ο αδελφός της.
Η Αναστασία διηγήθηκε το όραμα στην Πελαγία και κείνη της είπε να συνεχίσει την νηστεία και την προσευχή.
Τελείωσαν κι άλλες σαράντα ημέρες με νηστεία και προσευχή κι η Αναστασία είδε το ίδιο όραμα. Η ίδια άβυσσος κι ο βράχος πάνω στον οποίο βρίσκονταν οι δύο άνδρες με αλυσίδες στο λαιμό τους. Αυτή τη φορά όμως ο αδελφός της ήταν όρθιος. Περπατούσε πάνω στο βράχο, έπεφτε και ξανασηκωνόταν. Οι αλυσίδες ήταν ακόμα στο λαιμό του.
Η Πελαγία Ιβάνοβνα, στην οποία κατέφυγε και πάλι η Αναστασία, της είπε να επαναλάβει την ίδια άσκηση για Τρίτη φορά.
Όταν τελείωσε και το τρίτο σαρανταήμερο της νηστείας και της προσευχής, η Αναστασία ξαναείδε το ίδιο όραμα. Η ίδια άβυσσος, ο ίδιος βράχος. Τώρα όμως πάνω στο βράχο ήταν μόνο ένας άνδρας, αγνωστός της. Ο αδελφός της είχε απελευθερωθεί από τα δεσμά. Δε φαίνονταν πουθενά. Ο άγνωστος άνδρας ακούστηκε να λέει: «Είσαι τυχερός εσύ. Έχεις πολύ ισχυρούς μεσίτες στη γη.»
Η Αναστασία ανέφερε στην Πελαγία Ιβάνοβνα το τρίτο όραμά της και εκείνη της απάντησε:
«Ο αδελφός σου λυτρώθηκε από τα βάσανα. Δεν μπήκε όμως στη μακαριότητα του Παραδείσου.»
Πολλά παρόμοια περιστατικά αναφέρονται σε βίους Ορθοδόξων Αγίων και ασκητών. Σε περίπτωση που κάποιος έχει την τάση να ερμηνεύει κατά γράμμα τέτοια οράματα, ίσως θα πρέπει να παρατηρήσουμε ότι βεβαίως οι εικόνες με τις οποίες εμφανίζονται τέτοια οράματα, συνήθως σε όνειρα, δεν «φωτογραφίζουν» κατ’ ανάγκη τον τρόπο ύπαρξης της ψυχής μετά τον θάνατο. Πρόκειται περισσότερο για εικόνες οι οποίες μεταβιβάζουν την πνευματική αλήθεια της βελτιώσεως της καταστάσεως της ψυχής στον άλλο κόσμο χάρη στις προσευχές εκείνων που παραμένουν στον κόσμο τούτο.
<>
